Piperi kajen (Capsicum annuum) është një lloj speci i kuq i tharë dhe i bluar, i njohur për shijen e tij të mprehtë dhe përdorimin e gjerë si erëz. Përveçse i jep aromë dhe djegësirë gatimeve, piperi kajen ka një histori të gjatë përdorimi në mjekësinë natyrore për shkak të vetive të tij shëruese. Përbërësi kryesor aktiv është capsaicina, substanca që i jep shijen pikante dhe njëkohësisht ofron përfitime të shumta për trupin.
Përbërja aktive dhe vlerat ushqyese
- Capsaicinë – substanca bioaktive me efekt anti-inflamator dhe stimulues të metabolizmit.
- Vitamina A, C, E dhe B6 – që forcojnë imunitetin dhe mbrojnë qelizat nga dëmtimet.
- Minerale – si kalium, mangan dhe magnez.
- Antioksidantë – që mbrojnë trupin nga radikalet e lira dhe plakja e parakohshme.
Përfitimet kryesore të piperit kajen
- Stimulon metabolizmin dhe djeg yndyrnat
Capsaicina ndihmon në përshpejtimin e metabolizmit dhe rrit shpenzimin e energjisë, duke e bërë një aleat në programet e menaxhimit të peshës. - Përmirëson qarkullimin e gjakut
Piperi kajen ndihmon në zgjerimin e enëve të gjakut, duke lehtësuar qarkullimin dhe duke reduktuar rrezikun e mpiksjes. - Mbështet shëndetin e zemrës
Konsumi i rregullt mund të ulë nivelet e kolesterolit dhe triglicerideve, duke mbrojtur arteriet nga ngushtimi. - Lufton dhimbjet
Capsaicina përdoret edhe në kremra dhe xhele për të lehtësuar dhimbjet e kyçeve, muskujve apo artritin, falë efektit të saj mbi receptorët e dhimbjes. - Forcon imunitetin
Vitamina C dhe antioksidantët e piperit kajen ndihmojnë trupin të luftojë infeksionet dhe të mbajë një sistem imunitar të fortë. - Ndihmon tretjen
Nxit prodhimin e lëngjeve tretëse dhe enzimeve, duke lehtësuar tretjen dhe duke reduktuar fryrjet. - Pastrim natyral i trupit
Falë efektit të tij stimulues dhe djersitës, ndihmon trupin të eliminojë toksinat.
Format e përdorimit
- Si erëz në gatime – shtohet në supa, mish, peshk, sallata ose receta pikante.
- Çaj piperi kajen – përzihet një majë luge pluhur në ujë të ngrohtë me limon e mjaltë, si stimulues i metabolizmit.
- Suplement kapsulash – për doza të kontrolluara të capsaicinës.
- Përdorim i jashtëm – kremra ose pomada për dhimbje muskulare dhe reumatike.
Kujdes dhe rekomandime
- Duhet përdorur me masë, pasi konsumi i tepërt mund të shkaktojë djegie të stomakut, irritim gastrik ose diarre.
- Nuk rekomandohet për personat me ulçerë, gastrit apo probleme serioze të tretjes.
- Duhet shmangur kontakti me sytë dhe lëkurën, pasi capsaicina shkakton irritim të fortë.
Përfundim
Piperi kajen nuk është vetëm një erëz që shton shije pikante në gatime, por edhe një burim i çmuar shëndeti. Nga stimulimi i metabolizmit dhe forcimi i qarkullimit të gjakut, deri te lehtësimi i dhimbjeve dhe mbrojtja e zemrës, kjo erëz mbetet një thesar natyror që duhet të përdoret me kujdes dhe masë. Çdo grimcë piperi kajen është një kombinim i shijes së fortë dhe fuqisë shëruese.
