Fenugreek (Trigonella foenum-graecum), i njohur edhe si “shumbra”, është një bimë barishtore me origjinë nga Mesdheu dhe Azia Jugore. Farat e saj të verdhë-kafe kanë një aromë të fortë dhe përdoren si erëz në kuzhinë, por mbi të gjitha si mjet shërues në mjekësinë tradicionale indiane (Ayurveda), kineze dhe arabe. Përbërja e pasur ushqyese dhe bioaktive i bën farat e fenugreek një ndër suplementet natyrale më të vlerësuara për forcimin e shëndetit dhe mirëqenien e përditshme.
Përbërja dhe vlerat ushqyese
Farat e fenugreek përmbajnë:
- Proteina bimore – të rëndësishme për muskujt dhe qelizat.
- Fibra të tretshme – që ndihmojnë tretjen dhe ekuilibrin e sheqerit në gjak.
- Saponina dhe alkaloide (trigonelline) – përbërës bioaktivë me efekt shërues.
- Minerale – hekur, magnez, mangan, bakër dhe fosfor.
- Vitamina – A, C, K dhe disa të grupit B.
Përfitimet kryesore të farave të fenugreek
- Rregullojnë sheqerin në gjak
Konsumi i farave të fenugreek-ut ndihmon në uljen e nivelit të glukozës, duke qenë veçanërisht i dobishëm për personat me diabet tip 2. - Ulin kolesterolin dhe mbrojnë zemrën
Fibra dhe saponinat kontribuojnë në uljen e kolesterolit LDL (“i keqi”) dhe triglicerideve, duke mbështetur qarkullimin kardiovaskular. - Mbështesin tretjen
Farat e fenugreek ndihmojnë në lehtësimin e kapsllëkut, fryrjes dhe diskomfortit të stomakut, falë përmbajtjes së lartë të fibrave. - Forcojnë energjinë dhe vitalitetin
Hekuri i bollshëm i bën të dobishme për trajtimin e anemisë dhe për rritjen e nivelit të energjisë ditore. - Përfitime për shëndetin e grave
Në mjekësinë tradicionale, farat e fenugreek përdoren për të lehtësuar dhimbjet menstruale dhe simptomat e menopauzës, si dhe për të stimuluar prodhimin e qumështit tek nënat gjidhënëse. - Përkujdesje për flokët dhe lëkurën
Përdoren shpesh në maska natyrale për të parandaluar rënien e flokëve, zbokthin dhe për të përmirësuar shëndetin e lëkurës.
Format dhe mënyra e përdorimit
- Çaj bimor – farat zihen në ujë për 5–10 minuta dhe konsumohen për tretje dhe energji.
- Pluhur fenugreek – shtohet në ushqime, smoothie ose përdoret në forma suplementi.
- Në gatime – përdoret si erëz në receta tradicionale, duke i dhënë shije të veçantë.
- Përdorim i jashtëm – pluhuri përzihet me ujë ose vajra natyralë për maska flokësh ose lëkure.
- Kapsula / ekstrakte – forma më praktike për përdorim të rregullt dhe të kontrolluar.
Kujdes dhe rekomandime
- Konsumi i tepërt mund të shkaktojë diarre ose shqetësime gastrointestinale.
- Gratë shtatzëna duhet të shmangin përdorimin e farave të fenugreek në doza të larta, pasi mund të stimulojnë kontraktime.
- Personat me sëmundje kronike ose që marrin medikamente (sidomos për diabet ose gjak) duhet të konsultohen me mjekun.
Përfundim
Farat e fenugreek janë një ndër superushqimet më të vjetra dhe më të fuqishme që natyra na ofron. Të pasura me fibra, proteina, minerale dhe përbërës bioaktivë, ato ndihmojnë në kontrollin e sheqerit, mbrojtjen e zemrës, përmirësimin e tretjes dhe forcimin e energjisë. Nga kuzhina deri tek mjekësia natyrore, këto fara mbeten një zgjedhje e mençur për një trup më të shëndetshëm dhe jetë më aktive.
