Anisi (Pimpinella anisum) është një bimë aromatike me origjinë nga rajonet e Mesdheut dhe Azisë Jugperëndimore. Farat e saj, të vogla dhe me ngjyrë kafe në të gjelbër, janë përdorur prej mijëra vitesh jo vetëm si erëz në kuzhinë, por edhe si ilaç natyral në mjekësinë tradicionale. Ato janë të njohura për aromën karakteristike të ëmbël dhe shijen që i ngjan lakricës, si dhe për gamën e gjerë të përfitimeve shëndetësore.
Përbërja dhe substancat aktive
Farat e anisit janë të pasura me:
- Anetol – përbërësi kryesor aktiv me veti anti-inflamatore, antibakteriale dhe antifungale.
- Vajra esencialë – që ndikojnë në tretje dhe qetësim të sistemit nervor.
- Vitamina – veçanërisht vitamina C dhe disa vitamina të grupit B.
- Minerale – hekur, kalcium, magnez, zink dhe mangan.
- Fitoestrogjene – substanca natyrore me efekte të dobishme për balancimin hormonal.
Përfitimet kryesore të farave të anisit
- Përmirësojnë tretjen
Farat e anisit janë të njohura për qetësimin e fryrjeve, gazrave dhe dhimbjeve të stomakut. Përdoren shpesh si çaj pas vakteve për lehtësimin e tretjes. - Lehtësojnë kollën dhe problemet respiratore
Falë vetive ekspektorante, ndihmojnë në pastrimin e sekrecioneve të rrugëve të frymëmarrjes, duke lehtësuar kollën, bronkitin dhe astmën. - Qetësues natyral
Aroma e anisit ka efekt relaksues mbi sistemin nervor, duke ndihmuar në reduktimin e stresit, ankthit dhe përmirësimin e gjumit. - Përfitime për shëndetin e grave
Fitoestrogjenet që gjenden në farat e anisit ndihmojnë në rregullimin e ciklit menstrual, lehtësimin e dhimbjeve menstruale dhe përmirësimin e simptomave të menopauzës. - Forcojnë sistemin imunitar
Antioksidantët dhe përbërësit antibakterialë ndihmojnë trupin të mbrohet kundër infeksioneve. - Mbështesin shëndetin oral
Përdoren shpesh në çamçakëz, shpëlarje goje dhe produkte të tjera për freskimin e frymës dhe eliminimin e baktereve në gojë.
Format dhe mënyra e përdorimit
- Çaj anis – 1 lugë çaji fara anis zihen në ujë për 5–10 minuta; përdoret për tretje dhe qetësim.
- Si erëz në kuzhinë – shtohet në ëmbëlsira, bukë, likere (p.sh. raki anis), çajra dhe receta tradicionale.
- Pluhur ose kapsula – për përdorim si suplement ushqimor.
- Vaj esencial anis – përdoret në aromaterapi ose në përgatitje natyrale për qetësim të frymëmarrjes dhe muskujve.
Kujdes dhe rekomandime
- Konsumi i tepërt mund të shkaktojë shqetësime gastrointestinale.
- Nuk rekomandohet përdorimi i vajit esencial të anisit në sasi të mëdha pa udhëzimin e specialistit.
- Gratë shtatzëna ose me probleme hormonale duhet të konsultohen me mjekun përpara përdorimit të rregullt.
Përfundim
Farat e anisit janë një dhuratë natyrore me përdorime të gjera si në kuzhinë, ashtu edhe në mjekësinë natyrore. Ato ndihmojnë në tretje, mbështesin shëndetin respirator, qetësojnë trupin dhe mendjen, si dhe përforcojnë imunitetin. Të pasura me përbërës bioaktivë, farat e anisit mbeten një zgjedhje e vlefshme për ata që kërkojnë një mënyrë të natyrshme për të përmirësuar mirëqenien e tyre të përditshme.
